... فَعَسی‏ أَنْ تَکْرَهُوا شَیْئاً وَ یَجْعَلَ اللَّهُ فیهِ خَیْراً کَثیراً

… ola bilsin ki, xoşlamadığınız bir şeydə Allah sizə çoxlu xeyir nəsib etmiş olsun. (Nisa surəsi, 19

"… اولا بیلسین کی، خوشلامادیغینیز بیر شئیده آللاه سیزه چوخلو خئییر نصیب ائتمیش اولسون". (نیسا سوره‌سی، 19)


Allah bu ayə ilə ilk anda pis görünən hadisələrdə belə xeyir olduğunu xəbər verir. Güclü imana sahib olan, Allahın gücünü gərəyi kimi təqdir edən və Ona yaxın olan möminlər Allahın onlar üçün yaratdığı hər hadisədə təvəkküllü davranır və hər işdə xeyir olduğuna inanırlar. Allaha tam təslim olan və Allahın onlar üçün yaratdığı qədərlə (tale) razılaşan möminlər bu sirri bildikləri üçün qarşılaşdıqları hadisələrdə xeyir və gözəllik axtarırlar. Çətinlik və ya çatışmamazlıq kimi görünən heç bir hadisə qarşısında kədərlənmirlər.

Allah hər kəs üçün ayrı-ayrı yaratdığı qədərdə (taledə) insanlara xəbərdarlıq edir. Hadisələri ağıl və hikmətlə qiymətləndirən insanlar üçün bu hadisələrdə əskiklik, unutqanlıq, tərslik deyil, Allah Qatından dərs və xəbərdarlıq var. Bu xəbərdarlıqların fərqinə varmaq və səhv etməkdən çəkinmək Allahın izni ilə insanı sonsuz əzabdan xilas edə bilər.

Bundan başqa, baş verən pis hadisələr insana acizliyini xatırladır və Allaha olan yaxınlığını artırır. Buna görə də belə hadisələrə insana Allahı xatırladan xeyir kimi baxmaq lazımdır. Bu, əslində, insan üçün çox böyük nemət və şükür səbəbi, axirəti üçün də xeyir və gözəllik deməkdir.

İnsan gündəlik həyatının hər anında hadisələrdə xeyir və gözəllik axtarmalıdır. İnsan hər hadisədə xeyir və hikməti görməyə bilər. Ancaq belə bir vəziyyətdə də mütləq xeyir olduğunu bilməli və Allahın ona hadisələrdə gizli olan xeyir və hikmətləri göstərməsi üçün dua etməlidir.

Hər hadisədə Allahın yaratdığı xeyir və hikmətləri görməyə çalışmaq və buna əsasən davranmaq möminlərə dünyada və axirətdə böyük qazanc verər. Bu sirri bilən möminlər üçün Allahın izni ilə dünyada və axirətdə qorxu və narahatlıq olmaz.

آللاه بو آیه ایله ایلک آندا پیس گؤرونن حادیثه‌لرده بئله خئییر اولدوغونو خبر وئریر. گوجلو ایمانا صاحیب اولان، آللاهین گوجونو گَرَیی کیمی تقدیر ائدن و اونا یاخین اولان مؤمینلر آللاهین اونلار اوچون یاراتدیغی هر حادیثه‌ده توککوللو داورانیر و هر ایشده خئییر اولدوغونا اینانیرلار. آللاها تام تسلیم اولان و آللاهین اونلار اوچون یاراتدیغی قَدَرله (تالئع) راضیلاشان مؤمینلر بو سیرری بیلدیکلری اوچون قارشیلاشدیقلاری حادیثه‌لرده خئییر و گؤزللیک آختاریرلار. چَتینلیک و یا چاتیشمامازلیق کیمی گؤرونن هئچ بیر حادیثه قارشیسیندا کدَرلَنمیرلر.

آللاه هر کس اوچون آیری-آیری یاراتدیغی قَدَرده (تالئعده) اینسانلارا خبردارلیق ائدیر. حادیثه‌لری عاغیل و حیکمتله قییمتلندیرن اینسانلار اوچون بو حادیثه‌لرده اَسکیکلیک، اونوتقانلیق، ترسلیک دئییل، آللاه قاتیندان درس و خبردارلیق وار. بو خبردارلیقلارین فرقینه وارماق و سَهو ائتمکدن چَکینمک آللاهین ایذنی ایله اینسانی سونسوز عذابدان خیلاص ائده بیلر.

بوندان باشقا، باش وئرن پیس حادیثه‌لر اینسانا عاجیزلییینی خاطیرلادیر و آللاها اولان یاخینلیغینی آرتیریر. بونا گؤره ده بئله حادیثه‌لره اینسانا آللاهی خاطیرلادان خئییر کیمی باخماق لازیمدیر. بو، اصلینده، اینسان اوچون چوخ بؤیوک نعمت و شوکور سببی، آخیرتی اوچون ده خئییر و گؤزللیک دئمکدیر.

اینسان گونده‌لیک حیاتینین هر آنیندا حادیثه‌لرده خئییر و گؤزللیک آختارمالیدیر. اینسان هر حادیثه‌ده خئییر و حیکمتی گؤرمه‌یه بیلر. آنجاق بئله بیر وضعیتده ده موطلق خئییر اولدوغونو بیلمه‌لی و آللاهین اونا حادیثه‌لرده گیزلی اولان خئییر و حیکمتلری گؤسترمه‌سی اوچون دوعا ائتمه‌لیدیر.

هر حادیثه‌ده آللاهین یاراتدیغی خئییر و حیکمتلری گؤرمه‌یه چالیشماق و بونا اساساً داورانماق مؤمینلره دونیادا و آخیرتده بؤیوک قازانج وئرر. بو سیرری بیلن مؤمینلر اوچون آللاهین ایذنی ایله دونیادا و آخیرتده قورخو و ناراحاتلیق اولماز.


 قایناق(منبع): QAYNAQ: http://www.birayebiraciqlama.com/nisa-suresi-19.html

1393/11/22